De succesvolle digitale transformatie speelt een centrale rol in de Nederlands-Duitse grensregio.
Het project met de titel „IT-Mapping – Status quo en perspectieven van de digitalisering in de regio’s Groningen en Ostfriesland“ werd mogelijk gemaakt door het Interreg-programma Duitsland-Nederland en mede gefinancierd door de Europese Unie (EU) en de programmapartners. Het werd georganiseerd binnen het kader van het Interreg-project „Kleinprojectenfonds“ (KPF).
De studie werd recent gepresenteerd tijdens de commissievergadering van het Kleinprojectenfonds in het kantoor van de Eems Dollard Regio (EDR) in Bad Nieuweschans.
Het onderzoek werd uitgevoerd door de Hogeschool Emden-Leer, de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) in samenwerking met het Digital Hub Ostfriesland (DHO) en levert uitgebreide inzichten in de IT-sector aan beide zijden van de grens.
Zoals de organisatoren Ute Bley (Digital Hub Ostfriesland), Ursel Thomßen (Hogeschool Emden-Leer), Heike Rothkegel (Hanzehogeschool Groningen) en Dr. Diederich Bakker (Hanzehogeschool Groningen) uitlegden, ligt een belangrijk focus van de analyse op de digitale vaardigheden van de bevolking. Terwijl in Nederland hoge digitale vaardigheden bijna overal aanwezig zijn, vertoont Duitsland aanzienlijke tekorten. Vooral plattelandsgebieden zoals Oost-Friesland hebben te maken met een gebrek aan IT-specialisten en digitale onderwijsmogelijkheden. Scholen in beide regio’s beschikken wel over moderne IT-infrastructuren, maar Nederland is erin geslaagd digitale vaardigheden ook bij oudere en minder goed opgeleide groepen sterker te bevorderen. Duitsland daarentegen kampt met een aanzienlijke digitale kloof, die de toegang tot de kansen van digitalisering bemoeilijkt.
Het economische perspectief benadrukt de verschillen verder: Groningen scoort goed met een hoge beschikbaarheid van ICT-specialisten en leiderschap op het gebied van innovatie, terwijl Oost-Friesland te maken heeft met een tekort aan vakbekwame werknemers en geslachtgerelateerde ongelijkheden. Duitse bedrijven erkennen wel de betekenis van nieuwe technologieën zoals Kunstmatige Intelligentie (AI) of „Big Data“, maar er zijn aanzienlijke moeilijkheden bij de implementatie. In Nederland daarentegen is de integratie van deze technologieën al ver gevorderd, wat de innovatiekracht en concurrentiekracht duurzaam versterkt.
Ook de digitale innovatienetwerken staan centraal in de studie. Groningen beschikt over 27 gespecialiseerde digitaliseringshubs en projecten die technologische initiatieven in gebieden zoals AI bevorderen, maar deze zijn vaak tijdelijk van aard. Oost-Friesland biedt ook een dynamisch innovatiesysteem met belangrijke spelers zoals de Hogeschool Emden/Leer en het Digital Hub Ostfriesland, die gericht zijn op langdurige projecten. Er ontbreekt echter een voldoende aantal digitaal ingestelde actoren in kleine en middelgrote bedrijven (MKB) en gespecialiseerde vakmensen om het volledige potentieel te benutten.
Op basis van de bevindingen zijn er verdere grensoverschrijdende projecten en initiatieven denkbaar die een nauwere samenwerking tussen onderwijsinstellingen, bedrijven en innovatienetwerken bevorderen en zich over het gehele noordelijke grensgebied uitstrekken.
„De regio heeft door digitalisering gezamenlijk de kans om het tekort aan vakbekwame werknemers tegen te gaan en de economische toekomst veilig te stellen. Samen kunnen we de innovatiekracht uitbreiden, digitale vakmensen aantrekken en grensoverschrijdende synergieën benutten om concurrerend te blijven en duurzame werkgelegenheid te creëren“, aldus organisatrice Ute Bley.
