Leraren bespreken digitalisering in het onderwijs op 29e EDR-Studiedag
PAPENBURG – Ook in het onderwijs is digitalisering aan de orde van de dag. Welke invloed de voortdurende digitalisering op het onderwijs heeft, werd besproken tijdens de 29e Duits-Nederlandse Studiedag van de Eems Dollard Regio. Ongeveer honderd leraren en pedagogen kwamen naar het evenement dat in het Gymnasium Papenburg plaatsvond. Het thema van de dag was ‘Onderwijs vandaag – nieuwe media, nieuwe thema’s, nieuwe teksten’.
Bekijk hier de foto’s van de EDR-Studiedag.
De studiedag werd geopend met een welkomstwoord van Jan Peter Bechtluft, de burgemeester van Papenburg. Ook EDR-directeur Karel Groen heette de aanwezigen van harte welkom. Vervolgens was het woord aan Professor dr. Jan Standke van het Institut für Germanistik van de Technische Universität Braunschweig. Zijn lezing over het literatuuronderwijs en de tastbaarheid van literatuur in het digitale tijdperk had als titel ‘Swipen of omslaan?’
Standke liet het antwoord op deze vraag bewust open. De professor maakte wel duidelijk dat het gedrukte boek in het onderwijs nog lang niet tot het verleden behoort. Volgens de inzichten van de zogenaamde ‘Verklaring van Stavanger’ zorgt het lezen van gedrukte teksten ervoor dat lezers complexe verbanden beter begrijpen. ‘Volgens deze onderzoeken worden concentratie, het geheugen en de opbouw van woordenschat bij het lezen van gedrukte teksten beter getraind’, aldus Standke. Dat is met name het geval wanneer onder tijdsdruk wordt gelezen. De Germanist veroordeelde de digitalisering echter geenszins. Technologieën kunnen namelijk de stimulans zijn om nieuwe dingen te leren. In een onderzoek gaf 82 procent van de 14- tot 19-jarigen aan dat ze meer interesse hebben om te leren wanneer digitale media worden ingezet.
Op deze manier kunnen digitale media in het onderwijs afwisselend met traditionele literatuur gebruikt worden. Het is bijvoorbeeld denkbaar dat passages uit een werk van Goethe door leerlingen in Twitterberichten ‘vertaald’ worden. Zelfs videogames zouden in de klas gebruikt kunnen worden, mits het ‘verhalende videogames’ zijn. Standke: ‘Deze verhalende spellen hebben mogelijk een positief effect op het vergroten van de leesvaardigheid.’
Ook al sprak hij het niet uit, Standke zet voor het bijbrengen van leesvaardigheid bij voorkeur gedrukte media in. Deze moeten echter wel innovatief zijn. Standke moedigde de deelnemers van de EDR-Studiedag aan om toch zeker gedrukte boeken te blijven gebruiken. Als voorbeeld presenteerde hij zogenaamd ‘pop-upboeken’ die een bijzondere leeservaring mogelijk maken. Maar ook bekende titels, die in een nieuwe vorm verschijnen, kunnen leerlingen aanspreken. Als voorbeeld noemde Standke een aflevering van ‘Die drei Fragezeichen’. Dit verhaal werd niet gepresenteerd in een boek, maar in de vorm van 24 strafdossiers. Standke: ‘Waarom gebruiken we niet bijvoorbeeld strafdossiers om de leesvaardigheid te bevorderen?’
Daarna nam de Nederlandse cabaretier en auteur Johan Goossens de leraren mee in zijn humoristische blik op de onderwijswereld. Goossens was zelf zeven jaar leraar en beleefde voor de klas talrijke bijzondere situaties. De verhalen en ook de satire van Goossens werden door de leraren goed ontvangen. Hoogtepunt van de show was het lied over een leerling die Goossens niet kon verdragen. Goossens grapte over dit vervelende kind: ‘Hij staat ons niet aan. Zelfs de pedo in ons team raakt hem met geen vinger aan.’
Goossens schetste zogenaamd alledaagse situaties uit het leven van een leraar. Zo vertelde hij ook over een leerling die een wapen mee naar school had genomen en over de vele bijzondere manieren waarop leerlingen zich ziek proberen te melden.
De 37-jarige Goossens is ook op de televisie te zien. Zo doet hij komend jaar mee met het programma ‘Wie is de mol?’ Voor Martina Mauer, organisator van de EDR-Studiedag, was dit des te meer reden om Goossens een optreden in Papenburg te laten verzorgen.
Het middagprogramma van de EDR-Studiedag bestond traditiegetrouw uit verschillende workshops, waaraan de deelnemers actief konden meedoen. Julia Plainer van de Universität Duisburg-Essen legde bijvoorbeeld uit hoe ‘Slam Poetry’ een rol in het onderwijs kan spelen. Dr. Dietha Koster (Universität Münster) liet in haar workshop ‘Kino im Klassenzimmer’ zien hoe films gebruikt kunnen worden bij het leren van een vreemde taal. Dr. Theo Witte van de Rijksuniversiteit Groningen besprak hoe de leesvaardigheid van scholieren met verschillende interesses en leesniveaus gestimuleerd kan worden. Zijn workshop had een passende titel: ‘Het juiste boek op het juiste moment.’
Martina Mauer kijkt tevreden terug op de 29e EDR-Studiedag: ‘De leraren hebben in vele gesprekken het onderwerp ‘digitalisering in scholen’ besproken. Het bleek dat dit een thema is dat ons nog langere tijd bezig zal houden. We zijn blij dat we op deze studiedag verschillende invalshoeken voor dit thema hebben kunnen laten zien.’
De organisatie van de 29e EDR-Studiedag was mogelijk door ondersteuning met middelen uit het INTERREG V A-programma Deutschland-Nederland, de Taalunie, de Niedersächsischen Staatskanzlei en van de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen.